ΓΑΨ = Γνωστική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία

ΓΑΨ = Γνωστική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία
CAT = Cognitive Analytic Therapy


Αδαμοπούλου Αραβέλλα
Ψυχίατρος – ΓΑΨ ψυχοθεραπεύτρια
Αν. Διευθύντρια ΕΣΥ
Μάρτιος 2007


Τι είναι η ΓΑΨ;

Η ΓΑΨ είναι μια ατομική, βραχεία, σύνθετη ψυχοθεραπεία


Γιατί είναι ατομική;

Γιατί το πλαίσιο αναφοράς της είναι ο ασθενής που αναζητά βοήθεια (ψυχοθεραπεία) για την επίλυση προβλημάτων του


Γιατί είναι βραχεία;

Διότι κρατά μόνο16 εβδομαδιαίες συνεδρίες των 50 λεπτών η κάθε μία
(αυτό σε αντιδιαστολή με την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία που κρατά τουλάχιστον δύο χρόνια, μία ή δύο φορές την εβδομάδα ή με την κλασσική ψυχανάλυση που μπορεί να κρατήσει έως και 7-10 χρόνια, 4-5 φορές την εβδομάδα)


Γιατί είναι σύνθετη;

Γιατί τόσο στη θεωρία όσο και στην πρακτική της δανείζεται στοιχεία από πολλές προσεγγίσεις όπως:
 από την ψυχαναλυτική θεωρία και πρακτική (μεταβίβαση – αντιμεταβίβαση, θεωρία αντικειμενότροπων σχέσεων)
 από τη γνωστική ψυχολογία και από την γνωστική – συμπεριφορική πρακτική (ο ανθρώπινος νους, η ανθρώπινη ψυχή ως κυβερνητικό μοντέλο επεξεργασίας της πληροφορίας και δράσης)
 από τη θεωρία των προσωπικών κατασκευών του Κelly (ο άνθρωπος οικοδομεί κατασκευές στη βάση της προσδοκίας γεγονότων)
 από την αναπτυξιακή θεωρία του Vygotsky (ο ΓΑΨ θεραπευτής ως «δάσκαλος» εκπαιδεύει τον ασθενή προς τη ζώνη της επόμενης εξέλιξης)
 από τον Bowlby (η μεταφορά δια μέσου των γενεών μοντέλων ρόλων στις σχέσεις)
 από τον Bakhtin (ή Voloshinov) (τα σύμβολα των αντικειμένων δεν είναι αναπαραστάσεις αλλά αληθινά σχήματα του νοηματοδοτημένου αντικειμένου. Είναι η ενεργή σχέση του ανθρώπου με τα αντικείμενα που δημιουργεί τα σύμβολα και όχι αφηρημένες γνωστικές αναπαραστάσεις)
 Είναι ανοικτή σε νέες συνθέσεις
Ποιος είναι ο εμπνευστής της ΓΑΨ;

Είναι ο Antony Ryle, ο οποίος μέσα από την πολύχρονη και πολυποίκιλλη ψυχοθεραπευτική του παιδεία εμπνεύστηκε και υλοποίησε την ΓΑΨ. Την πρώτη επίσημη ανακοίνωση για το μοντέλο της ΓΑΨ έκανε το 1982, τις ιδέες της όμως της επεξεργάζονταν από το 1975.
Έως και σήμερα (συνταξιούχος ων) εξακολουθεί να αγωνίζεται για να διευρύνει το πεδίο θεωρίας και εφαρμογής της ΓΑΨ


Ποιο είναι το θεωρητικό μοντέλο της ΓΑΨ;

Το μοντέλο της ΓΑΨ δίνει έμφαση στην ανθρώπινη ικανότητα για εξερεύνηση, για επιλογή και για ανάληψη ευθύνης. Ο άνθρωπος ζει στον κόσμο και δρα σ’ αυτόν. Ζει μια στοχοκατευθυνόμενη ζωή, με σκοπούς και προθέσεις. Ξοδεύει τη ζωή του συνειδητά ή ασυνείδητα για να πετυχαίνει στόχους, να υπερασπίζεται θέσεις και αξίες. Δεν ικανοποιεί απλά τις ενορμήσεις του, ούτε βεβαίως περνά τη ζωή του στην τύχη. Μέσα από τις σχέσεις του και τους ρόλους που οικοδομεί σ’ αυτές κατασκευάζει σύστημα νοητικών σχημάτων επεξεργασίας πληροφοριών και οργάνωση της δράσης.
Πολύπλοκες συνθέσεις σχημάτων οδηγούν σε σενάρια. Στην ΓΑΨ περιγράφουμε 3 ειδών σενάρια

α) Σενάρια ταυτότητας εαυτού (αυτά που οργανώνουν στόχους ζωής, γενικές αξίες, αυτοπροσδιορισμούς)

β)Στρατηγικά σενάρια (αναζητήσεις φυλετικών ρόλων, καριέρας, πολιτικών θέσεων, αυτό που λέμε προσωπικότητα

γ) Τα τακτικά σενάρια (αφορούν σε δράσεις χαμηλής κλίμακας, καθημερινότητας, γεγονότα)

Η υλοποίηση μιας στοχοκατευθυνόμενης δράσης περι-λαμβάνει μία σειρά από σενάρια και σχήματα. Στην ΓΑΨ μία τέτοια σειρά την ονομάζουμε διαδικαστική ακολουθία και γι’αυτό το μοντέλο της ΓΑΨ το ονομάζουμε μοντέλο διαδικαστικής ακολουθίας (Procedural Sequence Model, PSM)


Πώς περιγράφεται το PSM;

Στ.1. Ορίζω τον στόχο (ή τον ρόλο)
Στ.2. Λαμβάνω υπόψη: α) τις δυνατότητες της κατάστασης
β) τις ικανότητες του εαυτού
γ) τις συνέπειες του στόχου (ρόλου)
Στ.3. Κατάλογος πιθανών σχεδίων δράσεις (μέσων)
Στ.4. Για κάθε σχέδιο δράσης μελετώ: α) την ικανότητα διεκπεραίωσης
(αποτελεσματικότητα)
β) τις συνέπειες της διεκπεραίωσης
Στ.5. Επιλέγω σχέδιο και δρω
Στ.6. Λαμβάνω υπόψη αναδρομικά:
α) εκτίμηση της αποτελεσματικότητας και την ανάγκη τροποποίησης της δράσης β) συνέπειες της διεκπεραίωσης
Στ.7. Εκτιμώ την όλη διαδικασία. Επιβεβαιώνω ή αναθεωρώ το στόχο ή τα μέσα


Mπορεί να γίνει ανακοπή στην ακολουθία του PSM;

Μπορεί να γίνει ανακοπή στην ακολουθία και αυτή μπορεί να είναι:

α) ρεαλιστική εάν ρεαλιστικές είναι οι αιτίες που την επιβάλλουν (π.χ. στόχοι που ρεαλιστικά διαπιστώνεται ότι είναι πάνω από τις δυνατότητες του ατόμου ή ότι δεν υπάρχουν τα μέσα για την επιδίωξή τους.

β) μη ρεαλιστική, όταν οι αιτίες, δεν είναι ρεαλιστικές.
Για παράδειγμα:
- Στο στάδιο 2α είτε συστηματική διαστρέβλωση της πραγματικότητας
είτε άρνηση κάποιων όψεων αυτής.
- Στο στάδιο 2β αρνητική, μη ρεαλιστική, εκτίμηση της ικανότητας του
ατόμου να επηρεάζει τα γεγονότα
- Στο στάδιο 2γ είτε η αυτοκριτική του ατόμου οδηγεί σε περιοριστικούς
ρόλους ή σκληρές τιμωρητικές συνθήκες ζωής, είτε οι αρνητικές
αντιδράσεις των άλλων επηρεάζουν τη δράση του ατόμου.
- Στο στάδιο 3 εάν ο κατάλογος των πιθανών σχεδίων δράσης είναι είτε
πολύ περιορισμένος, είτε διχοτομημένος
Στο στάδιο 4α εάν υπάρξει αρνητική πρόβλεψη της
αποτελεσματικότητας ενός μέσου.
- Στο στάδιο 4β μια αρνητική αυτοκριτική του υπό επιλογή μέσου
(π.χ. σύγκρουση με ηθικές αξίες) ή μια πρόβλεψη αρνητικής κριτικής
από τους άλλους
- Στο στάδιο 5 που είναι στάδιο δράσης οποιαδήποτε εξωτερική αιτία
μπορεί να ανακόψει τη δράση.
- Στο στάδιο 6α μια υποτίμηση της αποτελεσματικότητας της δράσης
μπορεί να οδηγήσει σε εκτροπή της ακολουθίας.
- Στο στάδιο 6β μια διαστρέβλωση των συνεπειών της δράσης μπορεί
να πράξει παρομοίως.
- Στο στάδιο 7 διαστρεβλωμένος αναπροσδιορισμός της δράσης μπορεί
να οδηγήσει σε μηδενική ή ελαττωμένη πιθανότητα επανάληψης της
στοχοκατευθυνόμενης δράσης.


Κάθε ανακοπή της ακολουθίας θεωρείται προβληματική;

Όχι. Μόνον όταν η ανακοπή οφείλεται σε επαναλαμβανόμενες, αυτοδιαιωνιζόμενες διαδικασίες, που μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα θεωρείται προβληματική.
Τέτοιες νευρωτικά επαναλαμβανόμενες, αυτοδιαιωνιζόμενες διαδικασίες ανακοπής της δράσης, στην ΓΑΨ ονομάζονται νευρωτικές διαδικασίες και μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα.


Ποιες είναι οι νευρωτικές διαδικασίες;

Στην ΓΑΨ οι νευρωτικές διαδικασίες περιγράφονται ως:
 Παγίδες
 Διλήμματα
 Εμπλοκές


Τι είναι οι παγίδες;

Η βασική ακολουθία μιας παγίδας είναι ότι μια ανεπιθύμητη ή απρόσφορη πεποίθηση οδηγεί σε δράση που αποσκοπεί στο να επιδιορθώσει την πεποίθηση. Προσωρινά το πετυχαίνει αλλά τελικά συντηρεί και ενδυναμώνει την πεποίθηση αυτή. Έτσι η ακολουθία οδηγείται σε κυκλικότητα και αυτοδιαιώνιση.


Παραδείγματα παγίδων

Κλασσικό παράδειγμα παγίδας αποφυγής είναι η φοβία. Στη φοβική κατάσταση η εκτίμηση της κατάστασης (ή του αντικειμένου) (2α) ως επικίνδυνης και του εαυτού (2β) ως ανήμπορου να την διαχειριστεί οδηγεί σε εγκατάλειψη της στοχοκατευθυνόμενης ακολουθίας στην οποία εμπλέκεται η κατάσταση και εκτρέπει την δράση προς αποφυγή της κατάστασης. Η προσπάθεια να αντιμετωπισθεί η κατάσταση (4α) εάν οδηγήσει σε αποτυχία (6α ή 6β) ενισχύει την αρχική πεποίθηση (2α, 2β). Επανειλημμένες τέτοιες εμπειρίες οδηγούν στον καθορισμό του ατόμου ως φοβικού και αυτό έχει ως συνέπεια την εγκατάλειψη του αρχικώς επιδιωκόμενου στόχου (7) και στην ενίσχυση των παγιδευτικών δράσεων.
Άλλο παράδειγμα είναι η περίπτωση της καταθλιπτικής παγίδας, στην οποία μια αρνητική εκτίμηση της δυνατότητας της κατάστασης (2α) ή της αποτελεσματικότητας του εαυτού (2β) οδηγούν σε αρνητική αυτοκριτική και πρόβλεψη αρνητικής κριτικής από τους άλλους (2γ) και καταλήγουν σε εγκατάλειψη της αρχικής στοχοκατευθυνόμενης δράσης ή σε αναπο-τελεσματική δράση και αυτό έχει ως συνέπεια την ενδυνάμωση της αρχικής αρνητικής πρόβλεψης.
Άλλο παράδειγμα είναι η περίπτωση της παγίδας της κοινωνικής απομόνωσης, π.χ. ένα ντροπαλό άτομο νιώθει ότι θα είναι βαρετό και απορριπτέο στην παρέα (2α, 2β), γι' αυτό αποφεύγει την βλεμματική επαφή, απαντά με αγένεια σε συζητήσεις (4α) οι άλλοι το περιγράφουν ως μοναχικό και εχθρικό (6α, 6β), το αποφεύγουν και έτσι ενδυναμώνεται η αρχική αρνητική πεποίθηση (7).
Στην περίπτωση της παγίδας «να είμαι αρεστός» το άτομο φοβάται ότι η διεκδικητικότητα του μπορεί να οδηγήσει σε απόρριψη (2α, 2β), έτσι προσπαθεί να ευχαριστεί τον καθένα(4α),διαπιστώνει ότι οι ανάγκες του αγνοούνται ή ότι οι άλλοι τον χρησιμοποιούν(6α)και οδηγείται σε παιδικόμορφους τρόπους έκφρασης θυμού που οι άλλοι εκτιμούν ως απαράδεκτους (6γ) και έτσι ενδυναμώνεται η αρχική πεποίθηση για την συνέπεια της διεκδικητικότητας του (2α,2β) και οδηγείται στο να μην είναι διεκδικητικό (7).



Τι είναι τα διλήμματα;

Τα διλήμματα είναι διαδικασίες που λειτουργούν στο στάδιο 3 του ΡSΜ και έχουν ως αποτέλεσμα να περιορίζουν την στοχοκατευθυνόμενη δράση ελαττώ-νοντας τις πιθανότητες της. Έτσι στην περίπτωση που η δράση φαίνεται να είναι δυνατή μόνο μέσα από δυο ανεπιθύμητες εναλλακτικές δράσεις το άτομο διαλέγει την λιγότερο κακή και συγχρόνως έχει περιορισμούς στο να βρει άλλες εναλλακτικές οδούς.


Πόσων ειδών είναι τα διλήμματα;

Τα διλήμματα μπορεί να είναι δυο ειδών:

α) τα διλήμματα ψευδούς διχοτόμησης. Στην περίπτωση αυτή το άτομο επιλέγει μια οδό επειδή η μόνη εναλλακτική της είναι χειρότερη. Για παράδειγμα «προσπαθώ πάντα να είμαι τέλειος με συνέπεια θυμό και μελαγχολία, επειδή η άλλη εναλλακτική είναι να μην είμαι τέλειος και η συνέπεια θα ήταν χειρότερη ενοχές, θυμός, μη ικανοποίηση» ή «καταπίνω τα συναισθήματα μου με συνέπεια μελαγχολία, θυμό, επειδή η άλλη εναλλακτική μου θα ήταν να τα εκφράσω και τότε οι άλλοι θα με απορρίψουν, θα τους πληγώσω ή θα προκαλέσω μεγάλο μπελά».

β)τα διλήμματα ψευδούς σύνδεσης ή η πρακτική του εάν... τότε. Για παράδειγμα «εάν είμαι εξαρτημένος πρέπει να υποτάσσομαι» ή «εάν είμαι εξαρτημένος τότε ελέγχω» ή «εάν με φροντίζουν τότε με ελέγχουν» ή «εάν είμαι θηλυκή πρέπει να είμαι παθητική και όχι διεκδικητική» ή «εάν είμαι αρσενικός τότε δε δείχνω συναισθήματα».
Προέρχονται από παιδικούς ή οικογενειακούς ρόλους, από το μαθημένο τρόπο ζωής παρότι η πραγματικότητα επιτρέπει και απαιτεί αμοιβαιότητα.
Τα διλήμματα μπορεί να είναι φυσιολογικές διαδικασίες σκέψης και ζωής. Όταν όμως εκφράζονται στην ακραία τους μορφή και περιορίζουν τη ζωή του ατόμου καταλήγοντας σε προβλήματα τότε καθίστανται νευρωτικές διαδικασίες.



Τι είναι οι εμπλοκές;

Εμπλοκές είναι αυτό που συμβαίνει όταν λέμε «θα ήθελα μια καλλίτερη ζωή ή θα ήθελα να αλλάξω συμπεριφορά αλλά....»
Μερικές φορές αυτό το αλλά προέρχεται από το πώς σκεφτόμασταν για τον εαυτό μας εμείς ή η οικογένεια μας, όταν ήμασταν μικροί, όπως για παράδειγμα «ήταν πάντα το καλό παιδί» ή «στην οικογένεια μας ποτέ δεν...»
Άλλες φορές οι εμπλοκές προέρχονται από σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή μας που δεν θέλουν να αλλάξουμε ή δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό που σημαίνει γι'αυτούς η αλλαγή μας.
Συχνά η αντίσταση είναι πιο έμμεση π.χ. όταν ένας ή μια σύζυγος ή ένας γονιός αρχίζει να αρρωσταίνει ή να μελαγχολεί όταν εμείς νιώθουμε καλλίτερα.
Άλλες φορές μοιάζει σα να κανονίζουμε έτσι τα πράγματα ώστε αποφεύγουμε την ευχαρίστηση ή την επιτυχία ή αν αυτές έρθουν είναι σα να πρέπει να πληρώσουμε κατά κάποιον τρόπο με κατάθλιψη ή αναποδογυρίζοντας τα και χαλώντας τα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή συχνά όταν είμαστε παιδιά, νιώθαμε ένοχοι εάν τα πράγματα μας πήγαιναν καλά ή νιώθαμε ότι οι άλλοι θα μας ζήλευαν για την καλή μας τύχη ή την επιτυχία μας. Μερικές φορές μπορεί να νιώθαμε αδικαιολόγητα υπεύθυνοι για πράγματα που πήγαιναν στραβά στην οικογένεια μας παρόλο που μπορεί να μην έχουμε συνειδητοποιήσει ότι συνέβαινε αυτό.


Πόσων ειδών εμπλοκές έχουμε;

Απ‘ όσα αναφέραμε παραπάνω μπορούμε να αναγνωρίσουμε δυο ειδών εμπλοκές τις εσωτερικές και τις εξωτερικές. Αμφότερες δρουν στα στάδια 2γ και 4β της διαδικαστικής ακολουθίας μπορεί δε να λειτουργούν κυρίως υποσυνείδητα ή και συνειδητά.
α) οι εσωτερικές εμπλοκές αναφέρονται στο άτομο που φαίνεται να αποτυχαίνει να ακολουθήσει ή να πετύχει αυτό που θέλει σαν να το αποτέλεσμα θα ήταν επικίνδυνο ή ξεχασμένο ή γενικώς ανεπιθύμητο. Δρουν ως αποτέλεσμα σεναρίων αυτοκριτικής και εκδηλώνονται με απαγορεύσεις στην επιτυχία ή στην διασκέδαση. Στην θεραπεία εκφράζονται με την απροθυμία του ασθενή να επικαρπωθεί τα καλά της αλλαγής του ή την τάση του να τα χαλάσει ή να τα αναποδογυρίσει. Οι αιτίες αυτών των σεναρίων αυτοκριτικής θα αναζητηθούν σε πρώιμα βιώματα της ζωής και συχνά προέρχονται από σενάρια παντοδυναμίας του παιδιού που το οδηγούν να φορτώνεται μη ρεαλιστική ευθύνη για την αρρώστια ή το θάνατο κάποιου μέλους της οικογένειας ή να εκτίθεται σε εμπειρίες ζήλιας από άλλα μέλη της οικογένειας. Είναι σα να το άτομο να λέει ότι «οτιδήποτε θα μπορούσα να πετύχω ή να έχω είναι με κόστος το.....Γι‘ αυτό θα το αποφύγω με το να ματαιώσω την επιτυχία, να αρρωστήσω, να μη χαρώ κ.λ.π.».
β) οι εξωτερικές εμπλοκές βασίζονται σε προβλεπόμενες συνέπειες από τις αντιδράσεις των άλλων στην επιθυμητή στοχοκατευθυνόμενη δράση. Είναι σα να οι άλλοι επιβάλλουν στο άτομο να ζει περιορισμένα ή να του εναντιώνονται ή να του απαγορεύουν να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του. Αυτό μπορεί και να γίνεται ή με άμεσες απειλές εγκατάλειψης (θα φύγω αν το κανείς αυτό), ή απόρριψης ή τιμωρίας ή μέσα από απειλές αρρώστιας (θα πεθάνω, θα με πεθάνεις) ή μέσα από αρρώστιες(σωματικές ή ψυχικές)ή μέσα από προσδιορισμούς (είσαι άχρηστος).
Στη θεραπεία είναι χρήσιμη η διερεύνηση του ποσό η όποια αλλαγή ως αποτέλεσμα της θεραπείας εμπλέκεται και αυτή σε κάποιο σενάριο εμπλοκής.



Πώς δικαιολογείται το Α στην ΓΑΨ ή πόσο η ΓΑΨ δικαιούται να λέγεται αναλυτική;

Στην ΓΑΨ εστιαζόμαστε:
- στην διερεύνηση του πόσο η μνήμη, η εμπειρία και η επιθυμία χάνονται ή διαστρεβλώνονται από άγνωστες ασυνείδητες δυνάμεις
- στο πόσο η παιδική εμπειρία επηρεάζει την ενήλικη προσωπικότητα
- στο πόσο οι νοητικές διαδικασίες που ελέγχουν τη ζωή μας είναι συχνά υποσυνείδητες
- στη σύγκρουση αντιτιθεμένων στόχων και στους τρόπους του εαυτού (αντίστοιχες άμυνες) να αποφεύγει αυτήν την σύγκρουση
- στην χρήση των ονείρων, των γλωσσικών παραδρομών κλπ για την κατανόηση των προβλημάτων
- στην ανίχνευση στοιχείων των προβλημάτων των ασθενών στην μεταβιβαστική σχέση με τον θεραπευτή και στη χρήση της αντιμεταβίβασης
- στους στόχους να βοηθηθεί ο ασθενής να διευρύνει την αυτογνωσία του και τον αυτοέλεγχο του ώστε να επεκταθεί η δράση του
- στην διαφώτιση των αντικειμενοτρόπων (αμοιβαίων) σχέσεων

Όλα τα παραπάνω δικαιολογούν το Α στο ΓΑΨ.
Θα πρέπει βέβαια να τονιστεί ότι η κατανόηση όλων των παραπάνω στοιχείων στην ΓΑΨ γίνεται μέσα στο πλαίσιο της διαφώτισης και της αναγνώρισης των νευρωτικών διαδικασιών που οδηγούν σε προβλήματα.
Η ΓΑΨ αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη στην σύνθεση της ψυχανάλυσης με άλλες θεωρητικές προσεγγίσεις.
Η διεργασία δε της αλλαγής στην ΓΑΨ πετυχαίνεται με την μετακίνηση κυρίως αυτοκαταστροφικών εμποδίων για την αλλαγή παρά με έναν προσανατολισμό προς μια επαναδόμηση της προσωπικότητας που επιχειρεί η ψυχανάλυση.


Ποια είναι τα στάδια της ΓΑΨ;

Τα στάδια της ΓΑΨ είναι:
1) Διαγνωστική συνέντευξη
2) 1η - 4η συνεδρία
3) 4η - 6η συνεδρία. Πεζή και διαγραμματική αναδιαμόρφωση (Reformulation) -
Στόχοι
4) 5η-15η συνεδρία Θεραπευτικές τακτικές για την επιδίωξη των στόχων
5) 16η συνεδρία Αποχαιρετιστήριο γράμμα
6) Συνεδρία επανεκτίμησης σε 3 μήνες περίπου.



Ποια είναι τα εργαλεία της ΓΑΨ;

Είναι τα:
1) Φυλλάδια της ΓΑΨ
2) Το ημερολόγιο – Γράμμα προς τον εαυτό
3) Η αυτοπαρατήρηση – Χάρτης συναισθημάτων
4) Γνωστικές, συμπεριφορικές, αναλυτικές κλπ θεραπευτικές τακτικές


Σε ποιους μπορεί να εφαρμοσθεί η ΓΑΨ;

Τα κριτήρια αποκλεισμού είναι οι κάτωθι διαταραχές:
 Οι ψυχώσεις
 Η χρόνια χρήση ουσιών και αλκοόλ



Σε οποιαδήποτε άλλη διαταραχή μπορεί να εφαρμοστεί η ΓΑΨ


Ειδικές εφαρμογές της ΓΑΨ

 Σε ασθενείς με μεταιχμιακή διαταραχή προσωπικότητας
 Σε ζευγάρια
 Σε ομάδες
 Ειδική εφαρμογή σε άτομα με απόπειρα αυτοκτονίας


Πώς εκπαιδεύεται κανείς στη ΓΑΨ;

Θα πρέπει:
 Να είναι λειτουργός ψυχικής υγείας και υγείας γενικότερα
 Να ολοκληρώσει το θεωρητικό σεμινάριο της ΓΑΨ και να παρουσιάσει την αναδιαμόρφωση μιας υποθετικής περίπτωσης σε θεραπεία ΓΑΨ
 Να ολοκληρώσει τη θεραπεία 8 περιπτώσεων σε ΓΑΨ 16 συνεδριών, υπό επίβλεψη